میراث عباس کیارستمی چگونه سامان می یابد؟ - مجله رویگری

درگذشت عباس کیارستمی و بویژه حاشیه های پرونده پزشکی اش باعث شده که همچنان دوستان و نزدیکانش، جامعه سینمایی و پزشکی و حتی عموم مردم بر ماجرای پرونده پزشکی تمرکز نمایند و شاید در این میان صحبت از تاسیس موزه کمی زودهنگام به نظر بیاید اما به هر حال اگر کمی از ماجرا فاصله بگیریم، ضرورت ساماندهی آرشیو تصویری و مکتوب این هنرمتند احساس می گردد.

گرچه با حضور دو فرزند این هنرمند (احمد و بهمن) به نظر می رسد جای نگرانی برای آثار او نیست اما همچنان پرسش هایی وجود دارد؛ مانند اینکه آیا موزه ای ویژه عباس کیارستمی تاسیس می گردد؟ ممکن است خانه این هنرمند به موزه تبدیل گردد؟ آیا با گسترش فضای موزه سینما، غرفه کیارستمی در این موزه تغییر خواهد نمود؟ تکلیف نامگذاری خیابانی به نام کیارستمی چه خواهد شد؟ آیا پیشنهاد این نامگذاری که به شورای شهر ارایه شده، با موافقت این شورا روبرو می گردد؟ آرشیو عکس های کیارستمی از این پس چگونه نگهداری خواهد شد؟ و...

طبیعتا این روزها بیشتر دغدغه احمد و بهمن کیارستمی رسیدگی به پرونده پزشکی پدرشان است و آنان همچنان پیگیر هستند تا این پرونده به طور عادلانه آنالیز گردد و امیدوارند مسئولان در برخورد با این پرونده حقیقت را فدای مصلحت ننمایند تا انبوه پرسش هایی که به دنبال درگذشت پدرشان در ذهن همه و بویژه خانواده کیارستمی ایجاد شد، پاسخی درست و روشن بیابد.

و این چنین بود که بعد از تماس تلفنی خبرنگاران و طرح موضوع این گزارش، بهمن فرزند این هنرمند عنوان نمود که فعلا دغدغه خانواده کیارستمی، پرونده پزشکی است و بعدا به دیگر موارد خواهند پرداخت.

اما محمد اطبایی کارشناس و پخش نماینده بین المللی سینما که با کیارستمی و آثار و جوایزش آشنایی دارد، به خبرنگاران گفت: بدون هیچ تردیدی گردآوری و راه اندازی موزه آقای کیارستمی تصمیمی است که باید توسط فرزندان این هنرمند گرفته گردد و حتما هم به فکر این موضوع هستند اما درد درگذشت پدرشان بسیار بزرگ است و زمان بیشتری برای این مهم احتیاج است.

وی ادامه داد: فقدان آقای کیارستمی برای تمام سینماگران و سینمادوستان دنیا آنقدر بزرگ است که مدت ها زمان می برد تا هضم و درک گردد و علاقمندان ایشان بتوانند با نبودن شان کنار بیایند. بنابراین طبیعی است در این وضعیت، دو فرزند ایشان ـ احمد و بهمن ـ شرایط ویژه تری دارند.

این کارشناس بین الملل سینما اظهار داشت: طبیعتا اولویت احمد و بهمن کیارستمی، روشن شدن روند درمان پدرشان است؛ موضوعی که به عنوان علامتی سوال بزرگی در ذهن همه ماست.

وی با ابراز تأسف از درگذشت کیارستمی اضافه نمود: بهای سنگینی برای از دست دادن ایشان پرداختیم و حالا خیلی طبیعی است که حداقل انتظار از جامعه پزشکی این باشد که نسبت به این موضوع قدری جوابگوتر باشند و امیدوارم بعد از این اتفاق تلخ، یکی از مسائل بزرگ جامعه ایرانی که همان جوابگو نبودن جامعه پزشکی نسبت به بیماران است، دچار تغییر و دگرگونی گردد.

اطبایی در ادامه با اشاره به صندلی عباس کیارستمی در سینما و هنرهای تجسمی و ادبیات اظهار داشت: طبیعی است چنین شخصیتی با چنین صندلیی حتما باید بنیادی به نامشان تاسیس گردد و موزه ای هم برای نگهداری از آثار، جوایز و یادگارهایشان داشته باشد و همه امیدوارند پروژه های ناتمامشان هم توسط بهترین فرد که کسی جز بهمن پسرشان نیست، تکمیل گردد.

این پخش نماینده بین المللی سینما اضافه نمود: آقای عباس کیارستمی میراث بسیار زیادی از خود به جای گذاشته که باید سامان بگیرد. از چند سال پیش خانمی به جمع آوری و سامان دادن اقلام مربوط به آثار سینمایی ایشان پرداخته و حتی با افراد بسیاری درباره آقای کیارستمی و خاطرات ایشان مصاحبه های مفصلی داشتند که اکنون مجموعه باارزشی بوده که جایش در بنیاد آقای عباس کیارستمی است.

اطبایی با اشاره به صندلی مهم کیارستمی در سینمای بین الملل اضافه نمود: ایشان بزرگ ترین چهره تاریخ فرهنگ و هنر ایران در دنیا است و امیدوارم دوستان مسئول و سینماگران و هنرمندان تنها با نامگذاری یکی دو جایزه، مسئولیت خود را تمام شده نبینند بلکه باید به ایشان به عنوان میراث دنیای نگاه کرد. هنرمند ما در زمان حیاتشان که قدری ندیدند اما امیدوارم که مسئولان جبران مافات نمایند و دغدغه شان در مورد او به سخنرانی و مصاحبه ختم نگردد. من پیشنهاد برپایی ستادی در خانه سینما جهت هماهنگی و سامان دادن به برنامه های متعددی که در سرتاسر دنیا در حال برگزاری است را دادم و بنده و همکاران دیگرم در حوزه بین الملل تماس های بسیاری در مورد ارائه خدمات مختلف و از جمله نمایش فیلم های ایشان را داریم که این فرصت ها در حال از دست رفتن است.

او در سرانجام گفت: شکل از دست دادن آقای کیارستمی برای هیچ کسی باورکردنی نبود و حسرت فقدان شان تا سالیان سال برای همه باقی خواهد ماند. چیزی از وجودمان جدا شد و هستی سبکی تحمل ناپذیری پیدا نموده است. بنابراین در وهله اول مهمترین دغدغه ما این است که پرونده پزشکی ایشان به سرانجامی عادلانه برسد تا پس از آن بتوان به موضوعاتی مانند راه اندازی موزه و بنیاد آقای کیارستمی، نام گذاری خیابان ها و غیره مبادرت کرد.

.

طبق پیگیری های خبرنگار خبرنگاران، کیارستمی سال 77 پیش از تاسیس موزه سینما زمانیکه موزه در حال گردآوری گنجینه سینمای ایران بود، جوایز خود را به این موزه اهدا کرد. جوایزی که حالا در غرفه ویژه او در موزه سینما نگهداری می شوند. نخل طلا جشنواره فیلم کن در فرانسه برای کارگردانی فیلم طعم گیلاس، خوشه طلایی جشنواره فیلم والادولید در اسپانیا برای ساخت فیلم زیر درختان زیتون، هوگوی نقره ای برای ساخت فیلم زیر درختان زیتون از جشنواره بین المللی فیلم شیکاگو در آمریکا، تندیس جشنواره سه قاره نانت در فرانسه برای مجموع آثار، مدال رمینی برای ساخت فیلم تجربه از جشنواره جیفونی در کشور ایتالیا، جایزه ویژه هیات داوران برای ساخت فیلم زیر درختان زیتون از جشنواره فیلم سائوپائولو در برزیل، یوزپلنگ برنز برای ساخت فیلم خانه دوست کجاست از جشنواره لوکارنو در کشور سوئیس و ... بخشی از جوایزی است که پر افتخارترین هنرمند ما در جشنواره های مختلف دریافت نموده است.

غرفه ویژه عباس کیارستمی در تالار بین الملل موزه سینما واقع شده است. تالار بین الملل سومین تالار در موزه سینما است و بازدیدنمایندگان پس از ورود به تالار آبی که مختص به پیشگامان سینمای ایران است و همچنین گذر از تالار معاصران وارد تالار بین الملل می شوند. در گوشه راست سالن و در میان غرفه سایر سینماگران ایرانی، غرفه کیارستمی دیده می گردد. پوستر فیلم طعم گیلاس که برای حضور در جشنواره فیلم کن در سال 1997 طراحی شده بود، بر دیوار آویزان است. کیارستمی در این دوره از جشنواره فیلم کن نخل طلا بهترین فیلم را از آن خود کرد. علاوه بر پوستر این فیلم سینمایی، جوایز متعددی نیز در این غرفه به چشم می خورد. نکته جالب در غرفه مربوط به کیارستمی در موزه سینما این است که بعضی از نقاشی های آکیرا کوروساوا برای فیلمش به نام آشوب که به کیارستمی هدیه نموده بود، در این غرفه در معرض دید بازدید نمایندگان قرار گرفته است.

کوروساوا سال 1986 فیلم آشوب را ساخت که همان زمان نامزد بهترین کارگردانی آموزشگاه اسکار شد و از آنجاکه این فیلم با ستایش کیارستمی روبرو شد، کوروساوا فیلم را به کیارستمی تقدیم کرد و مجموعه نقاشی های آن را نیز به این فیلمساز هدیه داد.

صحبت از هنرمندی است که در سال های فعالیت هنری خود نه تنها سازنده مجموعه ای از ستایش شده ترین فیلم های کوتاه و بلند بوده است، بلکه آرشیو گران بهایی از عکس های او نیز موجود است و آن گونه که دوستان نزدیکش می گویند؛ این هنرمند در سال های اول بعد از انقلاب در نجاری نیز دستی داشته و شاید بخشی از دست ساخته های چوبی اش هم باقی مانده باشد.

هنرمندی که به گواه دوستانش در شبانه روز فقط 4 ساعت خواب داشت و همیشه در کار خلق اثر هنری بوده است؛ حتما آثار هنری بی شماری دارد که بخشی از آنها هم کامل نشده است پس حفظ و ساماندهی آرشیو این هنرمند ضروری به نظر می آید.