ابوالحسن اهوازی؛ ریاضیدان ایرانی - مجله رویگری

با ما همراه باشید و درباره بهترین کارت اعتباری کانادا بیشتر بدانید.

گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری خبرنگارانـ بارها شنیده ایم که گذشته چراغ راه آینده است. این چراغ روشنگر مسیری است که به ساختن بنای تمدن ایرانی اسلامی می انجامد. چراغی که انوار روشنگرش حاصل کوشش صدها حکیم، هنرمند و فیلسوف مسلمان است که از قرن ها پیش خشت به خشت این بنای سترگ را روی هم گذاشته اند.

با شما مخاطب گرامی قراری گذاشته ایم تا هر روز به بهانه عددی که تقویم برای تاریخ آن روز به ما نشان می دهد، به زندگی یکی از مشاهیر و بزرگان تاریخ کهن ایران و اسلام مختصر اشاره ای کنیم تا بتوانیم پس از یک سال، با این انوار روشنگر چراغ تمدن و فرهنگ آشنا شویم. به این منظور هر روز صبح، بخشی از تاریخ کهن خود و افتخارات آن را مرور خواهیم کرد.

برای خوشه چینی از این خرمن دانش و فرهنگ، از جلد اول کتاب تقویم تاریخ فرهنگ و تمدن اسلام و ایران تألیف دکتر علی اکبر ولایتی که به سال 1392 در انتشارات امیرکبیر به زیور طبع آراسته شده، بهره برده ایم.

احمد بن حسین، ریاضی دان و منجم ایرانی قرن چهارم و پنجم هجری است.

درباره زندگی او و تاریخ ولادت و وفاتش اطلاعی نداریم اما می دانیم که با توجه به نامش، احتمالاً اهوازی بوده است. در بعضی نسخه های توضیح صدر المقالة العاشرة من کتاب اقلیدس نام او اهوازی آمده است. یونگ، دخویه و آلوارت با استفاده از فهرست فلوگل، وی و عبدالله بن هلال اهوازی را یک تن دانسته اند. البته با توجه به زمان حیات عبدالله بن هلال، در 165ق، نوشتن توضیحی بر مقاله دهم اصول اقلیدس بسیار نامحتمل است.

آثار اهوازی ارزش علمی بالایی داشته است؛ زیرا بیرونی چندین بار در کتب خود از او نام برده است. البته در یک مورد نیز از او انتقاد نموده است. گویا اهوازی کار نادرستی در حق خوارزمی انجام داده و موجب ناراحتی او شده است. اهوازی در رساله خود از ابوجعفر خازن نام برده است. ابوجعفر حدود 360ق درگذشت؛ بنابراین می توان گفت که کودکی بیرونی با کهنسالی اهوازی مقارن بوده است.

تنها کتابی که از اهوازی بر جا مانده توضیح صدر المقالة العاشرة من کتاب اقلیدس است که در منابع اسم آن به چندگونه ذکر شده است. چندین نسخه از این کتاب در کتابخانه های برلین، پاریس، استانبول و دانشگاه تهران نگه داری می گردد.

4104/