ضعف اصلی مجموعه تخت سلیمان راههای دسترسی است - مجله رویگری

جلیل جباری (مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آذربایجان غربی) با اشاره به آنکه تخت سلیمان و قره کلیسا از جمله میراث جهانی استان هستند که برای زیرساخت های گردشگری آنها هزینه های مناسبی صرف شده ، گفت: محوطه سازی، ساماندهی پارکینگ، فضاهای پذیرایی و اقامتی، ورک شاپ، فضای نمایش و صنایع دستی از جمله زیرساخت هایی هستند که در میراث جهانی تقویت شده اند. بعلاوه آیین زیارتی قره کلیسا را سال گذشته به عنوان میراث ناملموس ثبت جهانی نموده ایم. قصد داریم چهارمین اثر جهانی را در قالب پفراینده زنجیره ای کاروانسراهای ایران ثبت کنیم و در این میان کاروانسرای شاه عباسی در محور خوی به قطور است.

به گفته او، در سال گذشته 100 بنای تاریخی در استان صنایع دستی آذربایجان غربی بازسازی و بازسازی شده و این فرایند همچنان ادامه دارد. در حوزه ثبت نیز بیش از1720 اثر در لیست میراث ملی به ثبت رسیده و دو پایگاه میراث ملی از جمله بسطام و حسنلو در این استان فعال است. نمایشگاه آجرهای قلایچی که از سوئیس استرداد شده اند نیز در شهرستان بوکان برگزار و مورد استقبال مردم نهاده شد در این میان کارهای حفاظت و بازسازی محوطه تاریخی قلایچی شروع و در دستور کار قرار داده شد. احداث موزه باستان شناسی بوکان مورد تاکید نهاده شد و در انتطار تخصیص اعتبارات هستیم.

جباری درخصوص این مهم که کدامیک از بخش های میراثی استان آذربایجان غربی بیشتر مورد توجه گردشگران قرار میگیرد، گفت: میراث جهانی جایگاه خاص خود را در میان گردشگران دارد اما در این میان، بازار ارومیه به عنوان بخش پر بازدید مرکز استان شناخته شده است. تنوع فرهنگی و تنوع آثار در مرکز استان مورد توجه است. طی دو سال اخیر با کاهش گردشگران خارجی روبرو بودیم و بیشتر آنها در حوزه سلامت ورود می کردند، اما اکنون با برطرف محدودیت ها تعداد گردشگران خارجی درحال افزایش است.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آذربایجان غربی با مهم نامیدن حوزه باستان شناسی در این استان، گفت: مهمترین کارهای باستان شناسی که طی سالهای گذشته انجام دادیم، در حوزه سد کانی سیو در محوطه پیرانشهر بود که حدود 30 محوطه باستان شناسی را کاوش کردیم. فصل نو کاوش و مطالعات در این محوطه در برنامه های 1401 قرار گرفته است. حتی 20 عنوان مطالعات باستان شناسی در سطح استان انجام گرفته و تعریف شده که محدوده اجرای پروژه های بزرگ دولتی و تعین حریم و مطالعات اضطراری را در برمیگیرد.

او در پاسخ به این سئوال که چرا تخت سلیمان با وجود ارزش و قدمتی که دارد و در لیست میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت رسیده اما تا به امروز نتوانسته آنچنان که باید دیده گردد و جایگاه خود را در میان گردشگران پیدا کند، گفت: ضعف اصلی تخت سلیمان، راههای دسترسی است. راههای دسترسی به تخت سلیمان که در حوزه ماموریت های راه و شهرسازی قرار گرفته است، هنوز مطلوبیت لازم را ندارد. اگر بخواهیم از اتوبان زنجان قزوین و به صورت زمینی به این منطقه سفر کنید محور اصلی مواصلاتی با مسائل بسیار روبرو ست و حتی بیشتر راستا خاکی است.

حتی اگر بخواهید از راستاهای داخل استان سفر کنید و از جاده شاهین دژ- تکاب و تکاب - تخت سلیمان سفر کنید، این راه هنوز مشکل دارد. یکی از گلایه های گردشگران، راههای دسترسی به تخت سلیمان است. راه و شهرسازی باید این بخش را به عنوان یکی از پروژه های مهم خود تعریف و در آن سرمایه گذاری کند. این پروژه باید در زمانی کوتاه به نتیجه برسد نه آنکه پروژه تعریف نمایند و 10 سال به طول بیانجامد. مثلا دو تا 3 کیلومتر کار می نمایند و بعد پروژه به تعوق می افتد. هرچند پروژه این راه تعریف شده اما به علت کمبود بودجه و منابع بسیار کم سرعت و لاکپشتی پیش می رود.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آذربایجان غربی درخصوص بازسازی تخت سلیمان نیز گفت: کارهای حفاظتی اجرا شده و در سالهای گذشته، هیات باستان شناسی از آلمان برای انجام پروژه هایی به این منطقه آمدند و سالانه حدود یک تا 2 میلیارد تومان اعتبار مستمر به این میراث جهانی اختصاص یافت. البته در حال حاضر برنامه خاصی برای حضور بازسازیگران یا باستان شناسان خارجی در این محوطه نداریم اما در قره کلیسا گروهی از خیران به بازسازی این مجموعه یاری های بلاعوض داشتند.